Nâng cao chất lượng dân số - Nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả trong thực hiện công tác Dân số tại thành phố Long Xuyên

Thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng dân số, Trung tâm Y tế thành phố Long Xuyên (TPLX) đã triển khai nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả. Từ đó, chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) từng bước được cải thiện, đáp ứng nhu cầu của người dân, góp phần hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu về CSSKSS.

* Nhiều mô hình thiết thực

Xác định chất lượng dân số là mục tiêu quan trọng của công tác dân số,  Trung tâm Y tế TPLX đã triển khai nhiều mô hình thiết thực, hiệu quả. Theo đó, phối hợp các ban, ngành, đoàn thể triển khai đồng bộ các hoạt động lồng ghép mô hình, đề án về sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân; đưa chính sách dân số vào quy ước khóm ấp; kiểm soát mất cân bằng giới tính (MCBGT) khi sinh; CSSKSS vị thành niên/thanh niên; Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi... trên phạm vi 13/13 phường, xã. Những mô hình mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng dân số là Tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân; kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Mô hình là kênh thông tin hữu ích, giúp giới trẻ thay đổi nhận thức, chủ động tham gia khám sức khỏe trước khi kết hôn, biết sử dụng các biện pháp tránh thai; khi mang thai đến cơ sở y tế để khám sàng lọc trước và sau sinh.

Để các mô hình đạt kết quả tích cực, Trung tâm Y tế TPLX đã triển khai cho 13/13 phường, xã thành lập, kiện toàn và duy trì hoạt động của 39 câu lạc bộ như:

- 13 câu lạc bộ “Tiền hôn nhân” với tổng số 408 thành viên tham gia là nam, nữ thanh niên trong độ tuổi chuẩn bị kết hôn tại 13 phường, xã (mỗi phường, xã 01 câu lạc bộ khoảng 30 thành viên), tổ chức sinh hoạt hàng quý, đưa nội dung tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn vào các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa, tổ chức sinh hoạt được 39 cuộc với 1.170 lượt người dự.

- 13 câu lạc bộ “Phụ nữ không sinh con thứ 3 trở lên” với tổng số 395 thành viên tham gia là phụ nữ 15-49 tuổi có chồng, có 2 con, 2 con một bề tại 13 phường, xã (mỗi phường, xã 01 câu lạc bộ khoảng 30 thành viên), tổ chức sinh hoạt hàng quý, lồng ghép các nội dung về giới, bình đẳng giới, mất cân bằng giới tính khi sinh (MCBGTKS), tổ chức sinh hoạt được 39 cuộc với 1.170 lượt người dự.

- 13 câu lạc bộ “Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi” với tổng số 395 thành viên tham gia là người cao tuổi (65 tuổi trở lên) tại 13 phường, xã (mỗi phường, xã 01 câu lạc bộ khoảng 30 thành viên), tổ chức sinh hoạt hàng quý, lồng ghép nội dung về quyền, nghĩa vụ và lợi ích của việc chăm sóc sức khỏe Người cao tuổi vào sinh hoạt câu lạc bộ, tổ chức sinh hoạt được 39 cuộc với 1.171 lượt người dự.

* Hiệu quả công tác truyền thông

Thực hiện Nghị quyết số 21 của Hội nghị lần thứ 6, Ban Chấp hành Trung ương Ðảng khóa XII về chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển, Trung tâm Y tế TPLX tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, vận động về chính sách dân số cả nội dung lẫn hình thức. Trong đó, tập trung vào đối tượng khó tiếp cận; thường xuyên kiểm tra, đánh giá tình hình triển khai, thực hiện các mô hình ở địa phương; kịp thời biểu dương, khuyến khích các cá nhân, tập thể đạt thành tích tốt nhằm phát huy hiệu quả, nhân rộng mô hình”.

Công tác truyền thông, vận động luôn được xem là giải pháp thực hiện thành công công tác DS-KHHGĐ. TP.Long Xuyên là một trong những địa phương thực hiện tốt công tác này. Năm 2022 ngoài tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, ngành dân số thành phố còn cấp phát hơn 27.000 tờ rơi, tờ bướm; 670 áp phích; treo 100 băng rôn tuyên truyền; phối hợp Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số và Ngày Dân số Việt Nam (26/12) thu hút 2.000 người dự; tổ chức 39 cuộc nói chuyện chuyên đề với trên 1.158 người tham gia; tổ chức vãng gia, tư vấn hơn 7.000 hộ gia đình; Tổ chức 13 truyền thông vận động cộng đồng về chuyên đề "Mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con" với 325 người dự; Tổ chức truyền thông tư vấn cung cấp dịch vụ DS/SKSS/KHHGĐ cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, nam, nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn, sản phụ, thai phụ hưởng ứng chiến dịch, thu hút 151 người dự. Ngoài ra, năm 2022 Tp. Long Xuyên còn phối hợp với Chi cục Dân số tỉnh lắp đặt và sửa chữa 10 pano tuyên truyền về các nội dung như: “Thực hiện sàng lọc trước sinh, sơ sinh góp phần hạn chế dị tật bẩm sinh ở trẻ em”; “Duy trì ổn định mức sinh thay thế, từng bước nâng cao chất lượng dân số”; “Hãy tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân vì hạnh phúc của bạn và gia đình”… 

Truyền thông góp phần thay đổi nhận thức, hành vi của người dân trong việc tham gia, hưởng ứng chương trình mục tiêu dân số/sức khỏe sinh sản. Toàn thành phố có 449 cộng tác viên dân số là nòng cốt trong hoạt động tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ đến người dân. Từ đó, công tác DS-KHHGĐ trên địa bàn được triển khai thuận lợi, nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch. Thời gian tới, ngoài đẩy mạnh truyền thông, phối hợp thực hiện các hoạt động nhằm bảo đảm việc cung cấp dịch vụ CSSKSS-KHHGĐ đầy đủ và kịp thời cho các đối tượng.

Việc tuyên truyền, vận động để người dân nhận thức lợi ích của CSSKSS/KHHGĐ và cùng chung tay thực hiện các mô hình nâng cao chất lượng dân số có vai trò quan trọng. Bởi, nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới là “đòn bẩy” phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Long Xuyên nói riêng và của tỉnh An Giang nói chung.

Năm 2022: Tỷ suất sinh thô toàn thành phố là 12,80‰, đạt chỉ tiêu giao (15,19‰), giảm 2,4‰ so với năm 2021; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 0,61%, đạt chỉ tiêu đề ra (0,93%); tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên 6,37%, đạt chỉ tiêu giao (7,80%), giảm 1,43% so với năm 2021; tỷ số giới tính khi sinh 104,52 bé trai/100 bé gái, đạt chỉ tiêu giao (108,56 bé trai/100 bé gái), giảm 3,57% so năm 2021 (108,09 bé trai/100 bé gái). Toàn thành phố có 13/13 phường, xã đạt chuẩn mô hình câu lạc bộ “Phụ nữ không sinh con thứ 3 trở lên”.

Năm 2022, toàn thành phố có 1.163 cặp kết hôn, trong đó có 1.105 cặp được tư vấn và khám kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, chiếm 95%/tổng số cặp kết hôn trong năm, trong đó có phối hợp với tư pháp xã, phường hỗ trợ kinh phí tư vấn cho 234 cặp nam nữ đến đăng ký kết hôn. Về quản lý các thai phụ, sản phụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh thực hiện tại cơ sở kỹ thuật công lập, thực hiện lấy máu gót chân sàng lọc sơ sinh cho 2.637/3.487 trẻ sinh, chiếm 75,62%/tổng số trẻ sinh, đạt 102,61% chỉ tiêu giao (2.570 trẻ); sàng lọc trước sinh chẩn đoán dị tật thai nhi cho 1.562/2.778 thai phụ, chiếm 56,23% tổng số thai phụ, đạt 103,44% chỉ tiêu giao (2.570 phụ nữ mang thai).

Về quản lý, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, thực hiện tư vấn và khám sức khỏe định kỳ cho 3.731/19.947 người cao tuổi, đạt 18,70% tổng số người cao tuổi, đạt 101% chỉ tiêu giao (3.710 người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ); Trong đó: Số người mắc các bệnh: Cao huyết áp là 1.209 người; Tim mạch là 343 người; Tiểu đường 431 người; Các bệnh lý khác 1.748 người./.

Nguyễn Văn Thạnh, nhân viên Phòng Dân số -

Trung tâm Y tế TP. Long Xuyên